Home » Rolnictwo zrównoważone » Integrowana Produkcja Roślin równa się bezpieczeństwo żywności?
Rolnictwo zrównoważone

Integrowana Produkcja Roślin równa się bezpieczeństwo żywności?

Integrowana Produkcja Roślin równa się bezpieczeństwo żywności?
Integrowana Produkcja Roślin równa się bezpieczeństwo żywności?

Prof. dr hab. inż. Sławomir Kurpaska

Wydział Inżynierii Produkcji i Energetyki, Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie

Dr hab. inż. Zygmunt Sobol

Wydział Inżynierii Produkcji i Energetyki, Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie

Bezpieczeństwo żywnościowe jest pojęciem wieloaspektowym, w którym produkcja żywności, obok dostępu, jej wykorzystania i stabilności zaopatrzenia, jest dla producenta podstawowym wyzwaniem. Dedykowana na rynek masa żywności jest determinowana wielkością produkcji, którą w dużej mierze określają przyjęte metody produkcji roślinnej. Integralnie związana z tym pojęciem jest bezpieczna żywność. Najczęściej przytaczana formuła określa to pojęcie jako „ogół warunków i działań, które muszą być podejmowane i spełniane na wszystkich etapach produkcji lub obrotu żywnością, w celu zapewnienia zdrowia i życia człowieka”.

Z punktu widzenia produkcji żywności roślinnej, bezpieczeństwo żywnościowe osiągane jest w najwyższym stopniu poprzez zastosowanie upraw intensywnych (przyjętych za konwencjonalne), natomiast bezpieczeństwo żywności w wyniku stosowania upraw ekologicznych. Zapewnienie jednocześnie bezpieczeństwa żywnościowego i żywności wymaga ciągłego poszukiwania nowych, innowacyjnych rozwiązań technologicznych, organizacyjnych i technicznych. Rozwiązania te muszą także zapewniać spełnienie oczekiwań społecznych, ochrony środowiska, a w produkcji zwierzęcej – również dobrostanu zwierząt.

Wydaje się, że osiągnięcie kompromisu pomiędzy dążeniem do zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego i bezpiecznej żywności zostało spełnione poprzez wprowadzenie i doskonalenie tzw. Integrowanej Produkcji (IP). Ten system wykorzystuje w sposób zrównoważony postęp technologiczny, biologiczny, techniczny w uprawie gleby, nawożeniu i ochronie roślin, uwzględniając jednocześnie bezpieczeństwo środowiska przyrodniczego. Metoda IP w praktyce jest bardziej skomplikowana niż metoda upraw intensywnych. W IP stosuje się racjonalnie nawożenie pochodzenia chemicznego i chemiczne środki ochrony roślin, wspomagając je naturalnymi mechanizmami biologicznymi. Zmniejszona ilość stosowanych chemicznych środków ochrony roślin winna dążyć do ograniczenia agrofagów do poziomu, w którym nie zagrażają one roślinom uprawnym. Ilość pozostałych agrochemikaliów (w tym nawozów) stosuje się tak, by były one bezpieczne dla konsumenta i środowiska, a jednocześnie prowadziły do uzyskania wysokich plonów o dobrej jakości. W odniesieniu do wszystkich agrochemikaliów, metoda IP zaleca stosowanie zasady „tak mało, jak to możliwe i tak dużo, jak wymaga tego sytuacja”.

Oprócz racjonalnego stosowania agrochemikaliów, w IP istotne jest poprawne zmianowanie, odpowiedni dobór odmian i zabiegów uprawowych. Kondycja uprawianych roślin zależy od wielu czynników, a przede wszystkim od właściwego przygotowania gleby, nawożenia oraz dokładnego rozmieszczenia materiału reprodukcyjnego (nasiona, sadzonki roślin). Istotnym aspektem właściwej kondycji roślin uprawnych jest ich harmoniczny rozwój w całym okresie wegetacji, od wschodów aż do zbioru. O prawidłowym rozwoju roślin w dużym stopniu decyduje pierwsza faza wzrostu, w której do gleby aplikuje się specjalne nawozy i biostymulatory.

IP jest produkcją certyfikowaną, a ze względu na bezpieczeństwo żywności największe znaczenie ma w uprawach warzywniczych i sadowniczych. Można więc stwierdzić, że w tej metodzie występuje ciągły postęp, m.in. poprzez wykorzystanie zasad rolnictwa precyzyjnego, konstruowanie i doskonalenie agregatów uprawowo-nawozowo-siewnych, aplikowanie do gleby nawozów na bazie komponentów biologicznych oraz precyzyjne dawkowanie i redukowanie znoszenia cieczy użytkowej w opryskiwaczach polowych. Dzięki tym zabiegom, produkowana żywność jest bezpieczniejsza dla zdrowia i życia konsumentów.

Next article